Sual: İki kişinin sesli olarak, bir odada hatim okumaları caiz mi? CEVAP Şaşırtmak ihtimali olduğu için mekruh olur.
Sual: Hatmi dinleyen, yavaşça kendi de okursa, hatim olur mu? CEVAP Evet.
Sual: Her sayfa 2 kere okunup Kur'an hatmedilse, 2 hatim mi olur? CEVAP Evet.
Sual: Hatimde bazıları İnşirah suresinden itibaren, bazıları da Duha suresinden itibaren Besmeleden önce Allahü ekber diyerek tekbir okuyorlar. Bunlar caiz mi, bid'at mi? CEVAP
Caizdir, bid'at değildir. Hatta tekbir ile birlikte tehlil ve tahmid, yani Allahü ekber, La ilahe illallah vel hamdülillah demek de caizdir. (Sarih-in Nas)
Sual: Kur’an-ı kerimi hatmeden kimse, bilmeden bazı yerlerde mana değişecek şekilde yanlışlık yapmışsa, hatim sevabı alır mı? CEVAP Alamaz. Doğru okuduğu yerlerin sevabını alır.
Sual: Bir kimse, Kur’anı baştan itibaren okusa, İhlâs suresine kadar gelse, son iki sureyi de bir başkasına okutsa, Kur’anı hatmetmiş olur mu? CEVAP Kur'an-ı kerimi Fatihadan başlayıp Fil veya İhlâs suresine kadar okuyup, sonra birkaç sureyi başkasına emredip okutsa, o da birinciye vekil olarak kalan sureleri okusa, hatmedilmiş olmaz. Hiçbiri hatim sevabına kavuşamaz. (Behcet-ül-fetava)
Sual: Mukabele olarak Kur’anı baştan sona dinlesek, hatmetmiş olur muyuz? CEVAP Kur’an-ı kerimi dinlemek, okumaktan daha çok sevaptır. Okumak sünnet, dinlemek farzdır. Fakat dinlemekle hatim olmaz. Mukabele dinlemek çok sevap olmasına rağmen, TV’den, radyodan veya kasetten dinlemenin hiç sevabı olmaz. Yalnız öğrenmek niyetiyle dinlenebilir.
Sual: Kur’an-ı kerimin mealini okumak hatim yerine geçer mi? CEVAP Hatim yerine geçmez.
Sual: CD'den, banttan Kur'an dinlemek caiz mi? Dinlemekle hatim olur mu? CEVAP Öğrenmek niyetiyle dinlenir. Dinlemekle hatim olmaz.
Sual: Hatm-i şerif bitince Kur’an-ı kerimin sonundaki duayı hemen okuyup yeni bir hatme başlansa, sonrada camide topluca hatim duasına iştirak ettirilse uygun olur mu? CEVAP Hatim duası sonra da okunur. Hatim biter bitmez, hemen yeni bir hatme başlamak iyidir.
Sual: Kur'anı hangi süre içinde hatmetmek lazım? Namaz kaza borçları olan için bu değişir mi? CEVAP
Üç günden aşağı olmaz. Haftada bir olur, ayda bir olur, senede bir olur. Duruma göre olur. Kazası olan önce kazalarını ödemeye çalışmalıdır.
Sual: Kur’an-ı kerimi üç günden önce hatmetmek caiz olmadığına göre, imam-ı a’zamın bir namazda hatmetmesinin sebebi nedir? CEVAP Caiz olmaz fetvası bizim gibi avam içindir.
Sual: Kur’an-ı kerimi hatmettikten sonra nasıl bir dua yapılır? CEVAP Farklı bir dua yok. Ne dua biliniyorsa o okunur. Mushafların sonunda bulunan dua da okunabilir. Numune bir dua, sitede, Duanın Önemi maddesinde var.
Sual: Ramazan ayında kendi ölülerimizin ruhuna hatim indirmeye başladım. Sonra da başka insanlar geldi aklıma ve Ramazanda tanıdıklarımızdan da ölen oldu. Okumaya başlarken onlara niyet etmemiştim. Şimdi başka mevtaları da hatmime ekleyebilir miyim? CEVAP Evet onlara da hatta Âdem aleyhisselamdan bugüne kadar gelen her Müslümana hediye edebilirsiniz ve her birine bölünmeden aynısı gider.
Sual: Biri (Okuduğun hatm-i tehlili ölmüş anama bağışla) dedi. Bağışladım. İki ay sonra başkasına da bağışlasam caiz olur mu? CEVAP Evet. Bütün Müslümanlara da bağışlamak iyidir.
Sual: Toplu olarak hatim duası caiz mi? CEVAP Caizdir. Dua için toplanmak mekruhtur.
Sual: Ölü için, çeşitli kimselerin sessiz olarak çeşitli cüzler okuyup, Kur'an-ı kerimi hatmetmeleri ve her birinin okuduğunun sevabını ölünün ruhuna göndermeleri veya birinin hepsi yerine hediye etmesi, yani hatim duasını yapması, okuyanların da âmin demeleri caiz midir? CEVAP Caizdir, çok faydalı olur.
Sual: Cemaat ile hatim duası yapmak mekruh mudur? CEVAP Hayır mekruh değildir. Mekruh olan, dua yapılacağını ilan etmektir. Yoksa hatim duası yapılırken katılmak çok sevaptır.
Kur'an-ı kerimin hatmedildiği yere rahmet yağar. Hatimde toplanmak ve hatimden sonra dua etmek müstehaptır. İbni Abbas hazretleri, hatim okunan yerde adamını bulundurur, hatim biteceği zaman kendi de hazır olurdu. Hazinet-ül-esrar’daki hadis-i şerifte, (Hatim duası yapılan yerde bulunan, ganimet dağılırken bulunan kimse gibidir, hatme başlanan yerde bulunan, cihad eden kimse gibidir. İkisinde bulunan, iki sevaba da kavuşur ve şeytanı rezil eder) buyuruldu. (Kitab-üt-tibyan)
Sual: Hatim okununca ruhlarına hediye edilen kişilerin hepsine hatim sevabı hasıl oluyor. Buna göre tahsisin fazileti ne oluyor? CEVAP Peygamber efendimizin ruhuna göndermek duanın kabulü için şarttır. İsmen tahsis edilince, falanca tarafından gönderilmiştir diye mevtaya bildirilir. O da gönderene teveccüh eder. Gaflette değil ise ruhundan o anda istifade eder. Feyz alır. Diğerlerine sevap umumi olarak dağıtılır. Kimin gönderdiği bildirilmez.
Sual: Ölen hocam, eshab-ı kiramın bazılarına dil uzatırdı. Okuduğum Kur'anın sevabını bağışlamam caiz mi? CEVAP Hayır. Kur'an-ı kerimde hepsinin Cennetlik olduğu bildiriliyor. Cennetlik kimseye sövülmez. Sövene de Kur’an okunmaz.
Sual: Mukabeleyi dinlemekle hatim sevabı olur mu? CEVAP Dinlemekle olmaz. Dinleme sevabına kavuşulur.
Sual: Muayyen özrü zuhur eden kadın, evde kocasının, oğlunun veya kızının okuduğu Kur’an-ı kerimi, mukabeleyi dinleyebilir mi? CEVAP Kur’an-ı kerime dokunmamak şartı ile mukabele dinlemekte mahzur yoktur. Ancak özürlü kadın, mukabele dinlemek için camiye gidemez. Camiye girmesi haram olur. Hatta camiye abdestsiz de girilmez. (Mevkufat)
(Evde mukabele okumanın sevabı olmaz) diyenler, dinimize iftira ediyorlar. Kadınların camiye gitmeyip, evde, kadın bir hocanın okuyacağı mukabeleyi dinlemeleri çok sevap olur.
Sual: Bir yazar, (Mukabele okumak ve dinlemek uygun değildir. Kur’anı okuyanın ve dinleyenin anlaması şarttır. Papağan gibi okumak fayda yerine zarar verir) diyor. Kur’anı herkesin anlaması mümkün olmadığına göre, her milletten Müslüman olanlar var. Arapça bilmeyenlerin Kur’an okuması günah mıdır? CEVAP Kur’an-ı kerimi, lisanı Arapça olanlar bile anlayamaz. Hatta evliyanın ve ulemanın en büyükleri olan Eshab-ı kiram bile, âyetlerin manalarını Resulullaha sual ederlerdi. Bir hadis-i şerif meali: (Kur’an-ı kerim Allahü teâlânın metin [sağlam] ipidir. Manalarının hepsi anlaşılmaz. Çok okumak ve dinlemekle eskimez.) [İbni Mace]
Kur’an-ı kerimin, çok veciz olup, bitmez tükenmez manalarının bulunduğu, bütün manaları bildirilse bile, yazmak için kağıt ve mürekkep bulunamayacağı bizzat Kur’an-ı kerimde bildirilmektedir. Mealen buyuruluyor ki: (De ki, Rabbimin [İlmini, hikmetini bildiren, hayrete düşüren] sözleri için, denizler mürekkep olsa, bir o kadar daha deniz ilave edilse, denizler tükenir, Rabbimin sözleri tükenmez.) [Kehf 109 - Beydavi]
Demek ki, her Arapça bilen, Kur’an-ı kerimi anlayamaz. İmam-ı Gazali hazretleri buyuruyor ki:
(İmam-ı Ahmed bin Hanbel, Cenab-ı Hakkın, (Anlayarak da anlamayarak da Kur’an-ı kerim okuyan, benim rızama kavuşur) buyurduğunu bildirmektedir.) [İhya]
İslam âlimlerinin en büyüklerinden, Hanbeli mezhebinin reisi imam-ı Ahmed hazretleri böyle buyururken, hâlâ herkesin Kur’an-ı kerimi anlayarak okuması gerektiğini söylemek ne büyük gaflettir.
