Sual: Cenaze namazı kılmak farz mıdır? CEVAP Farzı kifayedir. Birkaç kişi namazı kılarsa diğerlerinden bu farz sakıt olur [düşer]. Yani bir müminin vefat ettiğini haber alan erkeklere, erkek yoksa, kadınlara cenaze namazı kılmak, gasl, techiz ve defn farzı kifayedir.
Sual: Cenaze için namaz olur mu? CEVAP Cenaze namazı, Allah için namaz ve ölen kimse için duadır.
Sual: Cenaze namazının kabul olması için şartlar nelerdir? CEVAP Altı şart vardır: 1- Meyyit [ölü], Müslüman olmalıdır.
2- Yıkanmış olmalıdır. Yıkanmadan gömülen, üzerine toprak atılmamış ise, çıkarılıp yıkanır, sonra namazı kılınır. Cenazenin ve imamın bulunduğu yer temiz olmalıdır. Cemaatinki şart değildir. Çünkü, yalnız imamın kılması ile farz yapılmış olur.
3- Cenazenin veya bedeninin yarısı ile başının veya başsız yarıdan fazla bedenin, imamın önünde bulunması lazımdır.
4- Cenaze, yerde veya yere yakın, ellerle tutulmuş veya taşa konmuş olmalıdır. Başka bir yerde bulunan veya hayvan üstünde veya el ile yüksekte tutulan cenazenin namazı kabul olmaz. Cenazenin başı, imamın sağına, ayağı soluna gelecektir. Tersine koymak günahtır.
5- Cenaze, imamın önünde hazır olmalıdır.
6- Cenazenin ve imamın avreti örtülü olmalıdır.
Cenaze namazının farzı ikidir: 1- Dört kere tekbir getirmektir. 2- Ayakta kılmaktır. Özürsüz, oturarak veya hayvan üstünde kılmak caiz değildir. Yağmurdan, çamurdan dolayı hayvandan inemezse caiz olur.
Sual: Cenaze namazı için niyet farz mı? CEVAP Evet.
Sual: Cenaze namazının sünneti kaçtır? CEVAP Cenaze namazının sünneti üçtür: 1- Sübhaneke okumak. 2- Salevat okumaktır. Çünkü, duadan önce salevat okumak, duanın sünnetidir. 3- Kendine, ölüye ve bütün Müslümanlara af ve mağfiret için dua okumak.
Sual: Cenaze namazı nasıl kılınır? CEVAP Maddeler halinde bildirelim: 1- Önce, (Allah için namaza, meyyit [ölü] için duaya) diye niyet edilir.
2- İlk tekbir alınır, yani Allahü ekber denir, iki el bağlanır, Sübhaneke okunur. Sübhaneke okurken, (Ve celle senaüke) de ilave edilir. Fatiha okunmaz.
3- İkinci tekbirden sonra, teşehhüdde okunan Salli bârikler okunur.
4- Üçüncü tekbirden sonra, cenaze duası okunur. Cenaze duasını bilmeyen, Rabbena âtina duasını okur veya yalnız (Allahümmağfirleh) der yahut dua niyetiyle besmelesiz Fatiha okur. Unutup besmele çekerse de mahzuru olmaz. Dua, ölünün affına sebep olur.
5- Dördüncü tekbirden sonra, hemen sağa ve sonra sola selam verilir. Selam verirken, cenazeye ve cemaate niyet edilir. Sağa selam verirken sağ el indirilir, sola selam verirken sol el indirilir. Yahut okuma bitince iki el birden indirilse de olur.
6- Namaza geç yetişen, imam herhangi bir tekbiri getirirken, beraber tekbir getirip namaza başlar. Bu tekbire iftitah tekbiri olarak niyet eder. İmam selam verdikten sonra, kaçırdığı tekbirleri birbiri arkasından söyleyip, bir şey okumadan selam verir. Dördüncü tekbire de yetişemeyen, namazı kaçırmış olur.
7- Cenaze namazının dört tekbirinden her biri, bir rekat gibidir. Dört tekbirin yalnız birincisinde eller kulaklara kaldırılır. İndirilince, göbek altına bağlanır. Sonraki üç tekbirde eller kaldırılmaz.
Sual: Cenaze namazında her tekbirde elleri kaldırmak gerekir mi? CEVAP Hayır, sadece ilk tekbirde eller kaldırılır. Diğer üç mezhepte ise, her tekbirde eller kaldırılır. Belh âlimleri de eller her tekbirde kaldırılır demişlerdir. (Halebî)
Sual: Cenazede de ön safta namaz kılmak daha sevap mıdır? CEVAP Hayır, cenazede son safta kılmak daha sevaptır.
Sual: Cenaze olduğu zaman, Âyet-el kürsiyi ve tesbihleri okumayarak sünneti terk etmek uygun mudur? CEVAP Cenaze sebebiyle sünneti terk etmek uygun değildir. Cenaze namazını acele kılmak müstehaptır. Müstehap işlemek için sünnet terk edilmez. Cemaatin çok olması için, cenazeyi saatlerce bekletip, sonra acele ederek Âyet-el kürsiyi ve tesbihleri terk etmek, özürsüz bir sünneti terk etmek, ortadan kaldırmak ve hele önem vermemek çok yanlıştır.
Sual: Akıl baliğ olmamış çocuk, cenaze namazını kıldırabilir mi? CEVAP Çocuğun, cenaze namazını kıldırması caiz değildir.
Sual: Sabah ölmüş bir kişinin cenaze namazını, cemaat çok olsun diye öğle namazından sonraya bırakmak uygun mudur? CEVAP Cemaat çok olsun diye, cenaze namazını vakit namazlarından sonraya bırakmak mekruhtur.
Sual: Cami içine cenazeyi sokarak cenaze namazı kılmak caiz midir? CEVAP Cenazeyi cami içine koyup namazını kılmak haramdır. Hadis-i şerifte buyuruluyor ki: (Bir ölünün namazını cami içinde kılana sevap yoktur.) [İbni Mace]
Sual: Caminin dışında kılınan cenaze namazına caminin içinde uyulabilir mi? Yani cenazeyi görmeden cenaze namazını caminin içinde imama uyarak kılabilir miyiz? CEVAP Cenaze dışarıda, cemaatin bir kısmı camide olursa, caiz diyenler varsa da, böyle de kılmak haram olur. Cemaat de dışarıda kılmalıdır. Çünkü, camiler beş vakit namaz kılmak için ve buna bağlı olan sünnet ve nafile namazları kılmak için ve okumak, vaaz, ders için yapılmıştır. Yağmur, fırtına ve hastalık gibi özürlerle, cenaze namazı camide kılınabilir. Fakat, cenaze camiye sokulamaz. (Hidaye)
Sual: Cenaze namazını öldüğü şehirde kıldıktan sonra, gömüldüğü şehirde de kılmak caiz mi? CEVAP
Birinci namaz farzdır. Bir daha kılınırsa nafile olur. Hanefi’de cenaze namazını nafile olarak kılmak mekruhtur.
Sual: Cenaze namazında eller ne zaman bırakılır? CEVAP Sağa selam verirken sağ el, sola selam verirken sol el salınır. Selam vermeden iki eli birlikte indirmek de caizdir.
Sual: Kitaplarda, (Cenaze namazında selam verirken cenazeye ve cemaate niyet edilir) diyor. Niyet namaza dururken yapılmaz mı? CEVAP Namaza dururken yapılan niyet ayrı, namaz bitip selam verirken yapılan niyet ayrıdır. Birisi namaza başlamak için niyettir, diğeri de en sonda selama ortak etmek için yapılan niyettir.
Beş vakit namazı kılıp selam verirken, sağ omzumuzdaki meleğe, sağımızdaki cemaate ve imam sağda ise imama da niyet edilir. Peygamber efendimize de niyet etmek iyi olur. Sola selam verilirken de, sol omzumuzdaki meleğe ve soldaki cemaate niyet edilir. İmam solda ise imama da niyet edilir.
Cenaze namazı bitip selam verilirken de, cenazeye, sağımızdaki ve solumuzdaki cemaate niyet edilir.
Baştaki niyet ayrıdır. Kitaplarda bildirilen, selam verilirken yapılacak niyettir. Cenaze namazını kılmaya başlarken, (Allah için namaza, meyyit için duaya) diye niyet edilir
Sual: Birçok cenazenin hepsi için tek namaz kılmak caiz midir? CEVAP Birkaç cenaze birlikte ise, her birinin namazını ayrı kılmak efdaldir. Hepsi için bir namaz kılmak da caizdir. Bunun için, birinin başı ötekinin ayağına gelmek üzere sıralanır. İmam, derecesi yüksek olanın önünde durarak kılar. Cenazelerin bir kısmı imamın sağında, bir kısmı da imamın solunda bulunur. Yahut, hepsini imamın önünde olarak yan yana koyup, imam hepsinin göğsü hizasında durur. Önce erkekler, sonra oğlan, sonra kadın, en son kız cenazesi konur. Bunlar için niyet ederken, erkek veya kadın olduklarını söylemek şart değildir. (S.Ebediyye)
Bunlar için niyet ederken, erkek veya kadın olduklarını söylemek şart değildir. Söylenmesinde de mahzur yoktur.
Sual: Camiye namaz için gidince, Müslümanların cenaze namazı kıldığını görüyoruz. Bu cenaze kim diye sormadan, namazını kılmakta mahzur var mıdır? CEVAP Mahzuru olmaz. Oradaki Müslümanlara hüsnüzan edilmiş olur.
Sual: Cenaze namazında kahkaha ile gülmek abdesti bozar mı? CEVAP Abdesti bozmaz ama, namaz bozulmuş olur. (Redd-ül Muhtar, Hindiyye)
Sual: Cenaze namazı kılınırken, ayakkabıları çıkarmak gerekir mi? CEVAP Altı necis olan ayakkabıyla veya necis yere basarak, cenaze namazı kılınamaz, bu ayakkabıyı çıkarıp, temiz olan üst tarafına basarak kılınırsa sahih olur. (S. Ebediyye)
Böyle açıkça necaset görünmedikçe, ayakkabıyı çıkarmak gerekmez.
Sual: Maliki’yi taklit ediyorum. Cenaze namazına durunca, Hanefi’ye göre bozmayan, Maliki’ye göre, abdesti bozan bir hâl oldu. Namaza devam etmek caiz olur mu? CEVAP Cenaze namazını, sonradan kılma imkanı olmadığı için, Hanefi mezhebine uyarak, namaza devam edilir. Beş vakit namazdan biri olsa idi, o abdest ile kılınamazdı.
Sual: İmam, cenaze namazında üç tekbir getirdi. Cemaatten dört tekbir getirenler de oldu. Bunların namazı sahih oldu mu? CEVAP Evet.
Resulullahın cenaze namazı Sual: Resulullahın cenaze namazını kim kıldırdı? CEVAP
Peygamber efendimizin cenaze namazını, vasiyetine uyularak herkes teker teker kıldı.
