Sual: Kalbimden "Annem hastalıktan kurtulursa Allah rızası için bir koyun keseceğim" dedim. Böyle söylemek adak olur mu? CEVAP Kalben söylemekle adak olmaz. Dil ile söylemek gerekir.
Sual: Zenginin, hayatının nimetine şükür olarak kesmeyi niyet ettiği hayvanı kesmesi vacip olur mu? CEVAP Evet, vacip olur.
Sual: Şu işim olursa sevabını imam-ı Rabbani hazretlerine bağışlamak üzere 3 Yasin-i şerif okumak nezrim olsun, dediğimizde Yasin-i şerifleri üçünü peş peşe, hiç ara vermeden mi okuyacağız yoksa ayrı zamanlarda okusak olur mu? CEVAP Peş peşe okumak iyi olur. Ayrı zamanlarda da okumak caizdir.
Sual: Eğer bir daha sigara içersem bir altın bir fakire vermek nezrim, yani adağım olsun dedim. Sigara içersem fakire altın vermek zorunda mıyım? CEVAP Adak, murat edilen şey için yapılır. Mesela, (Falanca ile evlenirsem, fakire bir altın vermek nezrim olsun) denirse, evlenince adağını yerine getirmek zorundadır. Sigara içmemek için yemin edilebilir. Mesela (Eğer bir daha sigara içersem bir altın bir fakire vereceğim) diye yemin ederseniz, sigara içtiğiniz zaman bir altını bir fakire vermek zorundasınız.
Sual: On kişi cemaatle nafile namaz kılmayı adadık. Ayrı mı kılınır? CEVAP Evet.
Sual: Benim bir nezrim var fakat bu nezrim daha hasıl olmadı. Ben bu nezrimi şimdiden yaparsam, nezrim hasıl olduktan sonra yeniden tekrarlamam gerekir mi? CEVAP Nezrin gerçekleşmeden nezir yerine getirilmez. Getirilse bile, tekrar yenilemek gerekir.
Sual: (İyi olursam, zengine şunu vereceğim) dense, adak olur mu? CEVAP Olmaz.
Sual: (Eyüp’te iki ay namaz kılacağım) dedim, nezrim sahih mi? CEVAP Sahih değildir. Namaz kılmak zaten farzdır.
Sual: Fakir, (İnşallah kurban keseceğim) dedi. Ama kesemedi. İnşallah dediği için adak olmaz mı? CEVAP Adak olur.
Sual: (İşim olursa, tavuk kesip fakire vereceğim) demek adak mı? CEVAP Evet.
Sual: Horoz adayan kimsenin, horozu kesmesi şart mı? CEVAP Hayır kesmesi şart değildir. Horozu diri olarak bir fakire verebilir. Çünkü horozdan kurban olmaz. Koyun adansa idi, bedeli verilmez, herhangi bir zamanda kesmek gerekirdi.
Eğer koyun, kurban olarak adanırsa, kurban bayramının ilk üç gününde kesmek gerekir. Kesilemezse, bedeli altın olarak bir fakire verilir.
Sual: (İnşallah onun yerine hacca giderim) demek adak olur mu? CEVAP Adak değil, temennidir.
Sual: (Hastam iyi olursa, şu kadar şeftali vereceğim) diye adakta bulunulsa, hasta iyileşince şeftaliyi vermek vacip olur mu? CEVAP Elbette.
Sual: Adak hayvanının hepsini fakir misafirlere yedirmek caiz mi? CEVAP Evet.
Sual: (Şu iş olursa, kellemi keserim) demek adak olur mu? CEVAP Olmaz.
Sual: Mevlit okumak adamıştım. Kur'an okusam caiz olur mu? CEVAP Kur'an-ı kerim okumak tercih edilir.
Sual: Param yokken, koyun kesmeyi diye nezrettim. Bana bir koyun hediye edildi. Bunu kesmem lazım mı? CEVAP Nezr sahih olmamıştır. Sahih olmayan nezri kasten yapmak günahtır. Nezirden önce şartlarını öğrenmek lazımdı.
Sual: Başıma gelecek belalardan kurtulmak niyetiyle, (Bir koyun kesip Müslümanlara yedireceğim) demek adak olur mu? CEVAP Allah rızası için diye niyet etmişse, adak olur.
Sual: Evimin önüne cami yapılırsa, evdeki halıyı sereceğimi nezrettim. Cami yapıldı. Bu halıyı fakire verebilir miyim? CEVAP Caminin ihtiyacı yoksa, fakire verilebilir.
Sual: Nezrimi zekat olarak verebilir miyim? CEVAP Kadihanda diyor ki: Bir kimse nezr yapsa sonra bu malı zekat olarak vermek istese, bu zekatı kabul olmaz. Bu malı nezr olarak vermesi lazımdır.
Sual: (Hastam iyi olursa, bir koyun kesmek veya yüz bin lira tasadduk nezrim olsun) denince, ikisinden birini yapmak kâfi mi? CEVAP Veya denince biri kâfidir.
Sual: Adak hayvanını kesmek için ödünç almak caiz mi? CEVAP Parası olunca keser.
Sual: Üç sene önce adadığım koyunu, şimdi kessem caiz mi? CEVAP Evet.
Sual: Nezri, birkaç sene geciktirmek, günah mı? CEVAP Hayır. Fakat sevabı azalır.
Sual: Adak kesilirken, yanlışlıkla vacip kurban denilse caiz mi? CEVAP Evet.
Sual: (Bir haftada Kur'anı hatmedeceğim) diye nezredince, bir haftada bitirmek gerekir mi? CEVAP Hayır. Daha az veya daha fazla zamanda da bitirilebilir.
Sual: (Şu günahı işlersem, koç keseceğim) demek nezir olur mu? CEVAP Hayır. Murad edilen şey için nezir yapılır.
Sual: (İyi oldum şükür. Bir kurban keseyim) dedim. Bu adak mı? CEVAP Evet.
Sual: Rüyamda (Kurban kesin) dediler. Uyanınca kocama anlattım. (Peki keselim) dedi. Böyle söylemesi adak olur mu? CEVAP Hayır.
Sual: Zengin, adakta bulunduktan sonra, fakirleşse, zengin oluncaya kadar adağını geciktirse günah olur mu? CEVAP Günah olmaz.
Sual: (Oğlum iyi olursa, bin lira sadaka vereceğim) diye nezrettim. Para yerine aynı değerde eşya vermem caiz mi? CEVAP Evet.
Sual: Yarın zengin olacağım. Şimdi mülkümden çok nezr sahih mi? CEVAP Sahih olmaz.
Sual: Kurbanlık vasfı olmayan kuzu, sadaka olarak adanır mı? CEVAP Evet. Haram olmayan her mal sadaka olarak adanır.
Sual: Bir kimse, beş günah ismini sayıp (Bu günahları işlersem şu parayı tasadduk edeceğim) diye nezretse, o günahlardan birini veya ikisini işlese, nezrini yani adağını yerine getirmesi lazım mıdır? CEVAP Bu nezr olmaz. Murad edilen şey için nezr yapılır.
Sual: Adak kurbanının sakatatları dahil her şeyi dağıtılır değil mi? CEVAP Evet dağıtılır.
Sual: Bir kimse bir adak adıyor, şöyle; "Eğer torunum okulunu bitirirse Allah rızası için bir kurbanlık koyun keseceğim" diyor ve torunu okulunu bitiriyor. Kurban adanan kimsenin yani torunun, kurban kesilirken adak kurbanın başında olmasına gerek var mıdır? CEVAP Hayır. Ne adayanın ne de torunun başında bulunması gerekmez.
Sual: Adak kurbanının kanını adanan kişinin alnına vuruyorlar. Doğru mudur? CEVAP Yanlış. Uygun değil.
Sual: Benim adak borcum var. Ayrıca kurban bana vacip olursa, bu durumda önceliği vacip olan kurbana mı vermeliyim? CEVAP Adaklar her zaman kesilir, kurban bayramını beklemek gerekmez. Para elinize geçince kesersiniz. Kurban size vacip oluyorsa bayramda kurbanınızı kesersiniz.
Sual: Eşim, isteğim yerine geldiği an Silsile-i aliyye büyüklerinin ruhlarına, hediye etmek için 3 kurban keseceğini vaad etmiş. Bu adak mıdır, yoksa dilek midir? CEVAP Bu adaktır. Yerine geldiği zaman, kurban bayramında kesmeniz veya kestirmeniz gerekir. Adak, fakirin hakkıdır. Eşiniz de yiyemez siz de yiyemezsiniz. Ancak bir fakire verdiğinizde, o fakir, zengin fakir istediğine yedirebilir, o zaman sizler de yiyebilirsiniz.
Sual: Okulu bitirirsem bir hayvan keseceğim dedim. Bu hayvan adak mı olmuş oluyor? CEVAP Evet adak oluyor. Etinden sen ve ailen yiyemez. Zenginler de yiyemez. Kardeşiniz yiyebilir.
Sual: Kayınbiraderimin her inşaata başlamadan önce kesmeyi âdet haline getirdiği hayvanın etinden zenginlerin yemesi caiz midir? CEVAP Zenginler ve hanımı ve çocukları yiyemez. Normal işçiler yesin diye kesmişse, yani kasaptan et alır gibi daha ucuz olur, daha uygun diye almışsa adak olmaz, herkes yiyebilir
Sual: Oğlum askerden gelince kurban kesmeyi adadım. Askerden gelince mi, yoksa kurban bayramında mı kesmem lazım? CEVAP Kurban bayramında kesmek lazımdır.
Sual: Ev aldım. Cenab-ı Hakka şükür için acaba kurban mı kessek, yoksa bir kaç fakire bedelini sadaka olarak mı versek daha iyidir? Hangisi daha evladır? CEVAP Vacip sevabı nafile sevabından çok büyüktür, mukayese bile kabul etmez. Alınan arabaya, eve şükür için hayvan kesmeye niyet edince adak olur. Adağı da kesmek vacip olur. Etinden kendisi ve zenginler yiyemez.
Kurban lafzı geçerse kurban bayramında kesmesi gerekir, daha önce kesilse adak yerini bulmaz. Kurban lafzı geçmezse istediği zaman kesebilir. Adak ayrı, adak kurbanı ayrıdır.
Bedelini vermek daha kolay olabilir. Onun için üç beş fakire şu kadar para vereceğim diye adar ve verir. Böylece de vacip sevabı alınır.
Sual: Zenginler adak kurbanının etinden yiyemez diye yazılarınız sayesinde yeni öğrendik. Seneler evvelinde, eniştem sağ salim arabayla Türkiye’ye varınca bir koç keseceğim diyerek adak adamış, bunu yerine getirdi, kendisi adak etinden satın alıp yedi, fakat bizler bilmediğimiz için dinen zengin olduğumuz halde, yedik. Şimdi bunu nasıl düzelteceğiz? Vefat etmiş annem için de bunu düzeltebilir miyim? CEVAP Yenilen etin parası kadar bir para bir fakire sadaka olarak verilir.
Sual: Büyük miktarda borcu olan bir tanıdığım var. Peyderpey borçlarını ödüyor. İşler de fena değil ve dışardan biraz göz ediyorlarmış. Allah için kan akıtıp etleri işçilerine vermek istiyor. Hem de Allah’ın izniyle nazardan, kazadan beladan korunmuş oluruz diyor. Sorum şu: Borcu olanın sadaka vermesi uygun mu? Kurban parası dokunmaz diyor. Bu tip sadakalardan alacaklının hukukuna girilir mi? Sadaka vermenin de bir derecesi var mı? CEVAP Hemen vermesi gereken ödünç borç ile, taksitli borçların hükmü farklıdır. Taksitli borçları olan her sadakayı verir. Adak keser. Ama adak hayvanından sadece fakir olan işçiler yiyebilir, içlerinde nisabı bulan işçi varsa yiyemez, yerse onun parasını da bir fakire vermesi gerekir. Acil verilmesi gereken ödünç borcu olan bile, miktarı az olan sadaka verebilir.
Sual: Amerika’da yaşıyorum. Adak kurbanım var. Vekaletle Türkiye’de kestirebilir miyim? Yoksa bizzat benim mi kesmem gerekiyor? CEVAP Evet vekalet verince olur. Bizzat sizin kesmeniz gerekmez. Vekiliniz kesip fakirlere dağıtabilir.
Sual: Kurban kesecek misin desek, fakir de evet dese adak olur mu? CEVAP Adak olmaz.
Sual: Biri adak, biri akika, biri vacip olan bayram kurbanı, biri nafile, biri ölü için, biri de Peygamber efendimiz için kurban kesmek istese, bir inek kesebilirler mi? CEVAP Evet kesebilirler. Yedi kişiye kadar ortak olmak caizdir.
Sual: Adadığım kırk Yasini başka birine okutmam caiz olur mu? CEVAP Caizdir. (Redd-ül Muhtar)
Sual: Adak hayvanının etini bir fakire verdikten sonra, fakir, bu etten zenginlere ve adak sahibine verebilir mi? CEVAP Mal kendisinindir. İstediğine verebilir.
Sual: Bir kimse, (Bu iş şöyle olmazsa, şunu yapacağım) dese ve o iş öyle olmasa adadığı şeyi yapması gerekir mi? CEVAP O iş olmadıktan sonra, yapacağını yapması gerekmez.
Mesela birisi, (Filan saliha kız, falan mezhepsiz oğlanla nişanlanmazsa, bir horoz keseceğim) diye adasa, onunla nişanlanırsa, horoz kesmesi gerekmez. Nişanlanmazsa kesmesi gerekir.
Sual: Adak adarken, (Allah rızası için) demeden, sadece, namaz kılmayı, oruç tutmayı veya kurban kesmeyi adayanın adağı sahih olur mu? CEVAP Evet, sahih olur. Bunlar zaten Allah rızası için yapılır. Allah rızası için denmese de, adak sahih olur.
Sual: Bir kurban adayan ve kesen kimse, kurban dediği için Kurban Bayramında kesileceğini öğrense, Kurban Bayramında tekrar kesmesi gerektiği için, şimdi kestiği hayvanın etinden kendisi yiyebilir mi? CEVAP Evet, adak olmadığı için kendisi yiyebilir. Ancak, bayramda keseceği adak olduğu için, kendisi yiyemediği gibi, fakir olsalar da zekât verilmesi caiz olmayan anası, babası, dedesi, çocukları, torunları ve eşi yiyemez. Yabancı da olsa zenginlere veremez.
Sual: Bir şarta bağlı adakta, mesela hastam iyi olursa bir koç keseceğim diyen kimsenin, adarken adağını yerine getirecek imkânı olmayıp, hasta iyi olduğu zaman koç kesecek imkânı varsa, adağı sahih olup, yerine getirmesi gerekir mi? CEVAP Evet.
Sual: Zengin bir kimse, (Hastam iyi olursa, bir koç keseceğim) diye bir adakta bulunsa, hastası iyileşse, fakat fakirleşip adağını kesemese, maddi durumu düzelene kadar adağını geciktirmesi caiz olur mu? CEVAP Evet, caizdir.
Sual: Bu imtihanı geçersem, Eyüp Sultan’da bir vakit ikindi namazı kılacağım diye adadım. Evde veya başka camide kılsam olmaz mı? CEVAP Yapılması kendisine farz olan bir şeyi adamak sahih olmaz. Yani bu adak sahih değildir. Nafile namaz adamış olsaydı, adak sahih olurdu; fakat Eyüp Sultan’da kılmak gerekmezdi, başka yerde de kılınabilirdi.
