Sultanla görüşmek
|
|
Sultanla görüşmekte dikkat edilecek hususlar:
Hükümdar ile sohbet şerefine ulaşan edepsizlik ve küstahlıktan sakınmalı! Edepli olmalı! Huzura girerken kör gibi önüne bakarak girmeli. Çıkarken de dilsiz gibi çıkmalı! Huzurda konuşulanları hiç kimseye söylememelidir.
Hükümdarın makamında susmayı, vakarlı, ağırbaşlı olmayı bilmeli, kötü sözden, bir sözü tekrar etmekten, huzurda başkaları ile münakaşadan, başkalarının ayıplarını ortaya dökerek suçlamaktan sakınmalıdır! Yüksek sesle konuşmamalı, yavaş, özlü ve samimi bir hava içinde konuşmalı. Yüzüne söyleyemeyeceği sözü arkasından da söylememeli. Bir işi olan, hükümdarda güler yüzlülük ve o ihtiyacı dinleyecek bir ruh hâli sezmeyince ihtiyacını arz etmemelidir. Usandıracak derecede sözü uzatmamalı. Çünkü iltifat görse bile istekleri uzatmak değerinin düşmesine sebep olur. Hükümdar; birine, daha çok iltifat ederse, bu zat da şımarıp şaka yapmaya, yüksek sesle konuşmaya yeltenmemeli, hürmette kusur etmekten sakınmalıdır!
Huzurda başka biri ile de şaka veya münakaşa yapmamalıdır. Hükümdarın özel işleri ile ilgili sorulardan ve aşırı övgüden sakınmalıdır! Hükümdara, âmirlere itaat etmelidir; çünkü dine aykırı olmayan emirlerine uymak vaciptir. Böyle emirlerine uymakta acele etmelidir!