Yahyâ bin Maîn, meşhûr hadîs âlimidir. 158 (m. 775) senesinde doğup, 233 (m. 847) târihinde 75 yaşında vefât etti. Rivayet ettiği hadis-i şerîfler, muteber kitaplarda yer almaktadır. Hikmetli sözleri çoktur. Buyurdu ki: “GERİYE GÜNAHLAR KALIR!”
“Mal, helâlden de olsa, haramdan da olsa mutlaka gider. Fakat, haramdan elde edilmiş ise, geriye günahları kalır.”
“Allahü teâlâdan korkan takvâ sahipleri için, korkulacak bir şey yoktur. Çünkü, onların yemeleri ve içmeleri hep güzel, temiz ve helâldir.”
“Biz, uzun bir hayat yaşamayı arzu ediyoruz. Halbuki, günlerimiz, nefeslerimizle, göz açıp kapamalarımızla akıp gidiyor.”
“Kişinin alın teri ile, bileğinin kuvveti ile kazanması ve konuşurken, sözünün güzel olması ne güzeldir.”
Kitâb-üt-târih’inde bildirdiği hadîs-i şeriflerden ba’zıları:
Ümmü Ferve rivâyet etti. Resûlullah Efendimize (sallallahü aleyhi ve sellem) en fazîletli amel nedir? diye sorulduğunda “İlk vaktinde kılınan namazdır” buyurdular.
Ebû Hüreyre (radıyallahü anh) rivâyet etti. Peygamber Efendimiz (sallallahü aleyhi ve sellem) buyurdu ki: “Allahü teâlâ şöyle buyurdu: Kibriyâ ridâm, azamet izârım mesâbesindedir. Bu husûsta bana ortaklık etmek isteyenleri Cehenneme atarım.”
Abdullah bin Amr (radıyallahü anh) rivâyet etti. Resûlullah Efendimiz (sallallahü aleyhi ve sellem) buyurdu ki: “Babasını râzı eden, Allahü teâlâyı râzı etmiş olur. Babasını râzı etmeyen, Allahü teâlâyı râzı etmemiş olur.”
Enes bin Mâlik (radıyallahü anh) bildirdi. Resûlullah efendimiz buyurdu ki: “Kâfir bile olsa, mazlûmun âhından sakınınız. Çünkü, onun âhı için, Allahü teâlânın katında perde yoktur.”
“SİZ YOLUNUZA DEVAM EDİN!”
Yahyâ bin Maîn Medîne-i münevvere üzerinden hacca gidip gelirdi. Son haccında, dönüşte yine Medîne-i münevvereye uğramış, burada iki veya üç gün kaldıktan sonra yola çıkmışlardı. Bir konak ileride, arkadaşlarıyla berâber kalıp, geceyi burada geçirdiler. Yahyâ bin Maîn gece rü’yâsında, gizliden gelen bir ses işitti: “Ey Ebû Zekeriyyâ! Benim civarımı terk edip de mi gidiyorsun?” diyordu. Sabah olunca, Yahyâ bin Maîn arkadaşlarına: “Siz yolunuza devam ediniz. Ben Medîne-i münevvereye dönüyorum” dedi. Medîne-i münevvereye varınca, üç gün sonra vefât etti.