ARA
İSLAM ALİMLERİ ANSİKLOPEDİSİ

Hadîs ve Şafiî fıkıh âlimi. Künyesi Ebü’l-Feth olup ismi, Ömer bin Bündâr bin Ömer bin Ali et-Tiflisî’dir. Lakabı Kemâleddîn’dir. Ebü’l-Feth Ömer, 601 veya 602 (m. 1205) senesinde Tiflis’te doğdu. 672 (m. 1273) senesi Rebî’-ül-evvel ayının ondördünde Kâhire’de vefât etti. Sefh-ül-mukattam kabristanına defnedildi.

Ebü’l-Feth Ömer, Ebü’l-Müneccî, İbn-i Salâh ve İmâm-ı Nevevî’den ilim öğrenip hadîs-i şerîf dinledi. Özellikle İbn-i Salâh’tan çok istifâde etti. İlim tahsilini tamamladıktan sonra, Dımeşk kadılığına ta’yin edildi. Hülâgu’nun Şam eyâletini ele geçirmesinden sonra, bütün Şam eyâletine kadı oldu. Bunun yanında Cezîre’nin ve Musul’un kadılıklarına da baktı. Moğol istilâsı sırasında müslümanlara çok yardımı oldu. Moğollar Ebü’l-Feth Ömer’in sözünü dinliyorlardı ve ona karşı çıkamıyorlardı. Müslümanların kanının akıtılmasına mâni olan Ebü’l-Feth, zâlimlerin, müslümanların mallarına ve namuslarına el sürmemelerini sağladı. Moğollar o bölgeden çekildikten bir süre sonra, Ebü’l-Feth Şam’dan ayrılarak Mısır’a gitti. Orada vefât edinceye kadar insanlara Allahü teâlânın emir ve yasaklarını bildirerek fâideli oldu.

İbn-i Zeki onun hakkında: “Hülâgu Şam’ı istilâ ettiği zaman, Ebü’l-Feth Kemâleddîn, Haleb, Şam ve diğer eyâletlerin kadılığına ta’yin edildi. Hülâgu’nun çekilmesinden sonra ise, Kâdı Ebü’l-Feth Mısır’a giderek buraya yerleşti” demektedir.

İbn-i Süyûtî ise onun hakkında; “Ebü’l-Feth Kemâleddîn et-Tiflisî; fakîh, fâzıl, usûl-i fıkıhda derin âlim, hayır ve hasenat sahibi bir âlim idi. Ölene kadar ilim neşretti” demektedir.

Kutb el-Yünûnî de onun için; “Kemâleddîn et-Tiflisî çok ihsân sahibi idi. Müslümanların kanlarının akıtılmasına mâni oldu. Şam kadılığı sırasında, fakir olmasına ve ailesinin kalabalık olmasına rağmen, dünyalık hiçbir şeye meyl etmedi” demektedir.

¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾

1) Tabakât-üş-Şâfiiyye cild-8, sh. 309

2) El-Bidâye ven-nihâye cild-13, sh. 267

3) Hüsn-ül-muhâdara cild-1, sh. 416

4) Şezerât-üz-zeheb cild-5, sh. 337

ALFABETİK SIRA
HİCRÎ ASIRLAR