Hadîs âlimi. İsmi, Abdülgaffâr bin Muhammed bin Abdülkâfî es-Sa’dî olup, künyesi Ebü’l-Kâsım’dır. Lakabı Tâcüddîn’dir. 650 (m. 1252) senesi Muharrem ayında doğdu. 732 (m. 1331) senesi Rebî’ul-evvel ayı başında Mısır’da vefât etti.
Abdülgaffâr es-Sa’dî; el-Muîn Ahmed bin Ali ed-Dımeşkî, Abdullah bin Allak, Ahmed bin Abdullah bin Nahhâs, en-Necîb Abdüllatîf, Abdülazîz İbni Abdülmün’im el-Harrânî, Abdülhâdî el-Kaysî, İbn-i Hatîb el-Mizze, Osman bin Avf, Abdülvehhâb bin Furât ve birçok âlimden hadîs-i şerîf dinledi ve rivâyette bulundu. Dımeşk’da Ahmed bin Abdüddâim ve İbn-i Ebi’l-Yüsr’dan icâzet (diploma) aldı.
Abdülgaffâr es-Sa’dî, Mısır’da hadîs dersleri verdi. Şam’da “El-Medreset-üs-Sâhibiyye”de hadîs kürsüsü başkanı oldu. Tâcüddîn es-Sa’dî, aynı zamanda Şafiî mezhebi fıkıh âlimlerinin büyüklerinden idi. Mısır’da fetvâlar verdi. Üç cild hâlinde bir lügat hazırladı. Fıkıh ve hadîs ilmine dâir eserler yazdı.
Rivâyet ettiği bir hadîs-i şerîf şöyledir: “Resûlullah efendimiz ( aleyhisselâm ) vefâtına yakın; “Benden sonra Ebû Bekr hakkında ihtilâf olunmaması için bir şeyler yazdıracağım. Yazmak için birşey getiriniz” buyurarak, getirilen kâğıda şunları yazdırdı: “Allahü teâlâ ve mü’minler, Ebû Bekr hakkında ihtilâf edilmesinden râzı değildir.”
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Tabakât-üş-Şâfiiyye cild-10, sh. 85
2) El-Bidâye ven-nihâye cild-14, sh. 158
3) Hüsn-ül-muhâdara cild-1, sh. 394
4) Ed-Dürer-ül-kâmine cild-2, sh. 386
5) Şezerât-üz-zeheb cild-6, sh. 102
6) El-A’lâm cild-4, sh. 32
7) Esmâ-ül-müellifîn cild-1, sh. 587
8) Mu’cem-ül-müellifîn cild-5, sh. 269